منابع «سمی» وحشتناک در بانکها
انتخاب خبر: صنعت بانکداری کشور به رغم توسعه فراوان کمی که در دهه اخیر داشته همچنان دارای مشکلات زیادی است. یکی از مهم ترین این مشکلات «منابع سمی» بانک هاست. منابع سمی همان منابع غیراستفاده بانک هاست. وقتی بخشی از منابع بانکها به طریقی حبس شود یعنی مثلا بانکها، منابع حاصل از سپردههای خود را وارد بنگاهداری یا سرمایهگذاری در بازار مسکن میکنند، پول سمی به وجود میآید چرا که بخشی از نقدینگی بانکها از چرخه اعتبار خارج شده و داراییهای بانکها تبدیل به پول سمی میشود.مسئله دیگر، اعتبارات غیرقابل وصول بانکها ست. در صورتی که بانکها منابع سپردههای خود را در اختیار واحدهایی قرار دهند که منابع را به بانک بازنگردانند، گفته میشود این وجوه «بلوکه» شده و بخشی از دارایی بانکها تبدیل به دارایی غیرواقعی شده است. مثلاً زمانی که بانکها تسهیلاتی را به سوله یا کارخانه ساخته نشدهای اعطا کنند یا اینکه آن را در اختیار شرکتهای بزرگ زیان ده قرار دهند، حجم «مطالبات غیرقابل وصول» یا در اصطلاح متداول، «مطالبات معوق» در ترازنامه بانکها افزایش مییابد.
باید منابع بانکها در جهت توسعه کشور باشد
در همین ارتباط، دکتر بهنام ملکی اقتصاددان در گفتگو با آفتاب یزد تصریح کرد: الان بانکها مطالبات زیادی دارند که نتوانسته اند وصول کنند و از طرف دیگر عمده منابع بانکها به اصطلاح منابع سمی است که ریشه آن بی انضباطیهای مالی است که وجود داشته و دارد. حتما باید بانکها در عملکرد خود انضباط مالی داشته باشند. وی افزود: وقتی پول و نقدینگی در جامعه زیاد میشود در حالی که تولید به همان میزان افزایش نمییابد این موضوع منجر به شکل گیری پول سمی میشود. بنابراین پولهای سمی، پول هایی هستند که نمیتوان از آنها در چارچوب توسعه استفاده کرد. یکی دیگر از عوامل پیدایش این پدیده این است که کسانی که تسهیلات از بانکها گرفتهاند در مجاری مولد از آن استفاده نکردهاند و در راههای دلالی و سوداگری از آن استفاده کردهاند.
ملکی در پاسخ به این سوال که راه علاج پولهای سمی چیست، گفت: راه علاج، کوچکسازی دولت و مولد شدن بخش خصوصی است. باید استراتژی اقتصاد ما در حمایت از تولید و شرکتهای دانش بنیان باشد و درآمد نفت هم در صندوق توسعه ملی بیاید
تا این اقدامات انجام نشود و رانت زدایی و فسادزدایی در اقتصاد صورت نگیرد نمیتوانیم شاهد علاج این پدیده باشد. باید کاری کنیم که منابع بانکها در جهت توسعه کشور عمل کنند.
۵۵ درصد منابع بانکها سمّی است
از سوی دیگر سید بهاءالدین حسینی هاشمی مدیرعامل اسبق بانک صادرات گفت: در یکی از بانکها که عضو شورای سیاستگذاری آن هستم، گزارشی گرفتم که میگوید 55 درصد منابع بانکهای بزرگ منابع غیرقابل استفاده یا اصطلاحا سمّی است. ارزش فعلی این داراییها تکافوی مطالبات را نمیکند اما براساس آن سود شناسایی میکنند و مالیاتش را هم میدهند. این خیلی برای ساختار مالی بانک وحشتناک است.وی به فارس گفت: کارگروهی در دولت یازدهم برای اصلاح ساختار جامع بانکها و بازار سرمایه و تعیین تکلیف بدهی دولت تشکیل شد، اما نه تنها دولت به کمک بانک نیامده حتی بدهی عادی را هم به بانکها بازپرداخت نکرده است چه برسد به اینکه به بانک کمک کند.از طرف دیگر بدهی بالای دولت به پیمانکاران و بخش خصوصی بابت کسری بودجه است. این مساله از آن جهت به بانک مرتبط میشود که وقتی بدهی دولت به پیمانکاران پرداخت نشود، تسهیلات دریافتی پیمانکاران از بانکها بازپرداخت نمیشود.