لزوم توانمندسازی سمن‌های استان

توحید مهدوی*

سازمان‌های مردم نهاد و غیر دولتی فعال در استان اردبیل دوباره احیا شده اند و برنامه‌های ابتکاری و غیر ابتکاری اجرا می‌کنند. این سمن‌ها را  می‌توان به معنای واقعی کلمه توانمند و فعال کرد. سازمان‌های مردم نهاد به دلیل فعالیت‌های داوطلبانه خود، کارکردهایی به مراتب بهتر از دستگاه‌های رسمی عریض و طویل دارند و این روند می‌تواند مسیر توسعه اجتماعی استان را هموار کند. زیرا سمن‌ها به صورت خود خواسته فعالیت می‌کنند و برای این که فعالیت‌هایشان شعاع تاثیرگذاری بیشتری داشته باشد، به طور معمول هم‌اندیشی‌ها، مشورت ها، نوآوری و خلاقیت‌هایی را به کار می‌برند و کارکردگرایی و عمل‌گرایی آن‌ها بیشتر از دستگاه‌های دولتی است. از طرفی باید برای توانمندسازی سازمان‌های مردم نهاد برنامه ریزی کرد تا زمینه توانمندسازی آن‌ها فراهم شود.

در این زمینه‌بیان موارد زیر ضروری به نظر می‌رسد:  اول این که نهادهای عمومی و دولتی، نباید ان. جی. او‌ها را به دیده عامل تهدید کننده بنگرند؛ بلکه باید این سازمان‌های غیر دولتی را فرصتی برای همکاری و توسعه بدانند. در استان اردبیل به دلیل آشنا نبودن برخی مسئولان با کارکردهای ان. جی. اوها، برخی ادارات، سازمان‌های مردم نهاد را تهدیدی برای خود می‌دانند که باید با برگزاری دوره‌های توجیهی کارکرد این سازمان‌ها را به آن‌ها تفهیم کرد تا زاویه دید خود را نسبت به سمن‌ها تغییر دهند و فرصت فعالیت مبتکرانه را از آن‌ها نگیرند. موضوع مهم دوم این است که سازمان‌ مردم نهاد به دلیل نوع هدف‌هایی که دنبال می‌کند، سازمانی موازی با سازمان‌های دولتی و عمومی نیست.

بنابراین نباید حضور، وجود و فعالیت سازمان‌های مردم نهاد را موازی کاری جلوه داد،زیرا آن‌ها مکمل سازمان‌های دولتی و رفع کننده نقاط ضعف آن‌سازمان هستند که در جاهایی که نهادهای دولتی کارایی لازم را ندارند، وارد می‌شوند. سومین موضوع درباره کارایی و توانمندسازی سمن‌ها این است که نهادهای عمومی نباید سمن‌ها را رقیبی برای خود بدانند. بلکه آنها را همراه و بازوی توانمند خود بدانند و از ظرفیت‌های فکری و اجرایی آن‌ها در راستای رسیدن به اهداف پیش بینی شده استفاده کنند.

توانمند سازی سمن‌ها نیازمند تقویت این سازمان‌ها با برگزاری دوره‌های تئوری توانمندسازی است و این دوره‌ها در تمامی استان‌های کشور و در استان اردبیل هم به طریقی برگزار می‌شود. اما نباید دوره‌های توانمندسازی محدود به دوره‌های نظری و تئوری باشد. بلکه با سپردن اجرای قسمتی از کارهایشان به سمن ها، آن‌ها را به صورت عملی در توانمندسازی یاری کنند و این یعنی توانمندسازی به معنای واقعی کلمه.

توسعه پایدار از طریق شعار محقق نمی‌شود. بلکه از طریق عملی کردن مسیر مدنیت و رفع دغدغه‌ها و موانع توسعه محقق می‌شود که این کار به دست ان.جی. او‌ها انجام شدنی است. بنابراین باید با جدیت به این سازمان‌های غیر دولتی نگاه کرد و فعالیت آن‌ها را فرصتی برای توسعه دانست.

فعال فرهنگی و خبرنگار روزنامه همشهری