زیباکلام: حمله به سفارت سعودی به ضرر منافع ملی بود

انتخاب خبر: قطع رابطه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی پس از چند سال تنش و اختلاف، مهم ترین تحولی است که منطقه ملتهب خاورمیانه را تحت تأثیر خود قرار داده است.

خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، در گفت و گو با کارشناسان و صاحبنظران به بررسی این موضوع پرداخته است.

منحنی روابط ایران و عربستان همواره رو به افول بوده است

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران درباره تحولات اتفاق افتاده بعد از اعدام شیخ نمر، گفت: با حمله به سفارت عربستان، تمام تلاش های دولت روحانی و ظریف در کمتر از یک ساعت و بلکه نیم ساعت بر باد رفت و این اقدامات در نهایت به نفع عربستان تمام شد.

صادق زیباکلام در گفت و گو با خبرنگار سیاسی پایگاه خبری جماران، با بیان اشاره به روابط ایران و عربستان گفت: چنانچه منحنی روابط این 2 کشور را در سال های اخیر در نظر بگیریم، روابط آنها همواره رو به افول بوده است.

وی با بیان اینکه در ایران هر زمان مساله ای به وجود می آید، مشکل را تنها از سوی کشور خارجی می دانند، گفت: این در حالی است که هر زمان مشکلی در روابط میان 2 کشور بوجود می آید، نواقص و ایراداتی از سوی هر دو طرف در برقراری رابطه مناسب وجود دارد.

این کارشناس مسائل سیاسی با تاکید بر اینکه حمله به سفارت عربستان بزرگترین ضربه به منافع ملی جمهوری اسلامی یران بود، گفت: این حمله در واقع به منظور ضربه زدن به عربستان نبود، بلکه به منظورضربه زدن به سیاست خارجی روحانی و تلاش های دکتر ظریف بریا تنش زدایی در روابط با کشورهای دیگر بود.

وی افزود: این اقدام آنها در واقع ضربه زدن به تلاش هایی بود که می خواست تصویری نابه هنجاری که از ایران در ذهن جهانیان ترسیم شده بود، بهبود بخشد.

زیباکلام عنوان کرد: با حمله به سفارت عربستان تصویر ایران هراسی و اینکه در ایران امنیت وجود ندارد و اینکه رفتار خوبی با خارجی ها وجود ندارد، بار دیگر زنده شده و تمام تلاش های دولت روحانی و ظریف در کمتر از یک ساعت و بلکه نیم ساعت بر باد رفت و این اقدامات در نهایت به نفع عربستان تمام شد.

وی افزود: متاسفانه نه تنها از حمله به سفارت عربستان، بلکه از حمله به سفارت انگلستان و ... نیز هیچ سود و منفعتی نصیب منافع ملی ایران نشده است.

این فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: حمله به سفارت بیشتر برای تصفیه حساب های شخصی است و بیشتر به منظور استفاده در رقابت های داخلی استفاده می شود، زیرا یک جریان از این اقدام بهره برداری سیاسی می کند، اما به منافع ملی کشور ضربه می زند.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: همچنان که ما داریم هزینه حمله به سفارت های دیگر را می پردازیم، از این پس نیز باید هزینه حمله به سفارت عربستان را بپردازیم.

زیباکلام بیان کرد: کمترین هزینه ای که ما باید بپردازیم این است که روابط با کشورهای دیگر مانند امارات، قطر، بحرین و... نیز دچار مشکل شود و اثرات بلند مدت ن باقی بماند.

وی تصریح کرد: حتی اگر قصد کسانی که به سفارت حمله کرده اند این بوده است که نسبت به اعدام شیخ نمر اعتراض و با وی همدردی داشته باشند، با این اقدام خود به این موضع نیز ضربه زدند، زیرا از زمانی که حمله به سفارت اتفاق افتاد، موضوع اعدام و شهادت شیخ نمر در تمامی رسانه های جهان تحت الشعاع قرار گرفت.

عربستان می خواهد ایران را با غرب رو در رو کند

احمد موثقی با بیان این که ایران باید دقت کند سیاست داخلی و خارجی اش را در مدار خودتخریبی قرار ندهد، گفت: حرکتی که از سوی جریان های افراطی داخلی در تهران و مشهد بر علیه سفارت و کنسولگری عربستان انجام شد، در جهت سیاست های خصمانه عربستان علیه ایران قرار گرفت.

سید احمد موثقی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفت و گو با پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران در مورد قطع رابطه دیبلماتیک عربستان با ایران و تآثیرات آن در منطقه گفت: بعد از مرگ ملک عبدالله سیاست های خارجی عربستان در ادامه تغیرات سیاسی به سمت فرایند خود تخریبی رفته است که این فرایند به طور مشخص در سیاست های ترکیه هم مشهود است. لذا ایران باید دقت کند سیاست های داخلی و خارجی اش را در مدار خود تخریبی قرار ندهد؛ چرا که این روند هم به خود کشورها  و هم به کشورهایی که می توانند به کشور مذکور کمک کنند آسیب می رساند و رابطه را در جهت معکوس قرار می دهد.

وی ادامه داد: عربستان با ائتلاف هایی که شکل داده است و حمایت هایی که از گروه های تکفیری در خارج از کشور خود انجام می دهد با یک سیستم ابزاری در سیاست خارجی در پی راه اندازی جنگ فرقه ای و ایجاد تنش بر علیه ایران در منطقه است. در این راستا حوادثی که در مراسم حج امسال رخ داد و بی احترامی هایی که به شهروندان ایرانی در این کشور صورت می گیرد، نمونه هایی از علاقه عربستان به بر هم زدن تعادل ایران در منطقه است.

 موثقی با اشاره به این که عربستان در حال حاضر رویکردی تهاجمی پیدا کرده است، خاطر نشان کرد: دلایل این رویکرد این است که آمریکا دیگر مانند سابق از این کشور حمایت نمی کند و حاضر به وارد شدن به جنگ به نفع منافع عربستان در منطقه نیست، عربستان از آمریکا مانند گذشته که به عراق و افغانستان حمله کرد انتظار داشت به صورت مستقیم به سوریه و یمن حمله کند. اما از آنجایی که دموکرات ها دست به چنین اقدامی نزدند عربستان ناچار خود وارد جنگ های منطقه شده است.

 این استاد دانشگاه تصریح کرد: نزدیکی ایران و آمریکا به واسطه توافق هسته ای و دیپلماسی فعال و عقلانی ایران در دوره جدید، کشور هایی مانند عربستان، رژیم صهیونیستی و ترکیه را عصبانی کرده است. دیپلماسی عقلانی و توأم با تدبیر ایران در منطقه این کشورها را وادار به عقب نشینی و مواضع غرب و مسائلی مانند اسلام و ایران هراسی را تصحیح کرده است. به همین جهت عربستان در مقابل این موفقیت های ایران سعی دارد با اقداماتی که در سوریه و یمن انجام می دهد و اقدام اخیری که انجام داده است، ایران را به عکس العمل وادار کند  تا دستاورد های ایران را زیر سوأل ببرد و یک بار دیگر ایران را با غرب رو در رو کند.

موثقی با ابراز تأسف از هجوم به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد، خاطر نشان کرد: در چنین شرایطی حرکتی که از سوی جریان های افراطی داخلی در تهران و مشهد بر علیه سفارت و کنسولگری عربستان انجام شد، در جهت سیاست های خصمانه عربستان علیه ایران قرار گرفت و بهانه دست این کشور داد. این حرکت نه تنها کمکی به محکومیت عربستان نکرد بلکه به جای محکومیت عربستان در افکار عمومی موجب تضعیف جایگاه احیا شده ایران در افکار عمومی جهان شد و به محکومیت ایران انجامید.

وی تاکید کرد: ما نباید مانند عربستان و داعش عمل کنیم و باعث شویم که مثلا یک بار دیگر فضای انتخاباتی آمریکا به سمتی برود که افرادی مانند ترامپ رأی بیاورند و با توجه به سابقه همکاری که این گروه با کشورهای مثل ژیم صهیونیستی و عربستان دارند یک بار دیگر ایران را به انزوا ببرند. ما باید کاری کنیم که این سیاست ها و سیاستمداران افراطی به کلی به انزوا برود و جریان اعتدال بتواند نه تنها به مسائل داخلی بلکه به امنیت در منطقه کمک کند.

موثقی همچنین در خصوص احتمال درگیری های نظامی ایران در یمن و سوریه بعد از این اتفاقات خاطرنشان کرد: بازوی نظامی ما نباید از بازوی دیپلماسی ما جدا عمل کند و از آن جلو بزند. ما اساساً با درگیری های نظامی نمی توانیم موفق باشیم بنابر این نباید تا جایی که امکان دارد به این سمت برویم؛ مگر این که در مقابل تهدید عملی کشوری مثل رژیم صهیونیستی قرار بگیریم.درگیر شدن بیشتر ایران در منطقه به نوعی خواست کشور هایی  مثل رژیم صهیونیستی و عربستان است. جریاناتی در ایران و آمریکا به شدت مایلند ایران در تله امنیتی بیفتد و تمام هزینه هایی که قرار است در جهت توسعه و پیشرفت اقتصادی خرج کند در راه جنگ از دست بدهد و سود ناشی از این جنگ ها به جیب شرکت های اسلحه سازی و صهیونیستی واریز شود.

وی در پایان تأکید کرد: دیپلماسی و واکنش ایران در مقابل این اتفاقات باید کاملا عقلانی، توأم با تدبیر و  به دور از هر نوع حرکات احساسی و عاطفی باشد.

قطع رابطه می تواند عواقب ناگواری برای منطقه داشته باشد

یک کارشناس مسائل بین الملل در گفت و گو با خبرنگار جماران، با اشاره به قطع  روابط دیپلماتیک عربستان با ایران گفت: حتی قبل از به شهادت رساندن شیخ نمر، با در نظر گرفتن اختلافات وسیع بین ایران و عربستان سعودی احتمال و قوع انفجاری اینچنین داده می شد اما حداقل من گمان می کردم هر دو طرف به منظور حفظ آرامش در ثبات سیاسی منطقه شرایط را تحمل کنند.

علی بیگدلی اظهار کرد: اقدام ناگوار آتش سوزی در سفارت عربستان سعودی و رقابت متفاوت بین ما و عربستان وضعیت را به ضرر هر دوطرف دشوار کرد و بی شک موجبات عمیق تر شدن اختلافات وسیع و تنش و خصومت شده در نتیجه هر دو طرف تلاش می کنند روی حوزه های نفوذشان سرمایه گذاری های بیشتری کنند؛ بنابراین وضعیت خاورمیانه بحرانی تر و آشفته تر خواهد شد.

وی با اشاره به اشتباه بودن آتش زدن و حمله به سفارت خانه ها در کشور گفت: از آنجایی که ایران و عربستان به عنوان دو قطب قدرت در منطقه دارای تاثیرگذاری بسیار هستند نهایتا این عمل با هیچ منطق دیپلماتیکی قابل توجیه نیست و قطع روابط ما با عربستان می تواند عواقب ناگوار و بیشماری برای منطقه داشته باشد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: در حال حاضر با بروز بستر های بحرانی در منطقه کشورهای خاورمیانه از جمله قطر و ترکیه (که وضعیت را آلوده تر می کنند) به دنبال یارگیری هایی به نفع عربستان هستند و این خود موجب پیامد های ناگوار در منطقه است.

علی بیگدلی تصریح کرد: از آنجایی که طرحی در بودجه آمریکا با عنوان براندازی خاموش و نرم مطرح شده، آمریکا نیز مشتاق چنین اتفاقی بود؛ از این جهت نه تنها کشور های منطقه بلکه کشورهای خارج از منطقه هم به ماجرا دامن می زنند لذا در چاله ای افتادیم که روز به روز فشارها بر ما بیشتر می شود.

بیگدلی در خصوص تاثیر این جریانات در گروه تروریستی داعش اظهار کرد: حمایت مستقیم عربستان و پنهان و غیرمستقیم ترکیه از داعش رسمی تر شده است؛ بنابراین اختلافاتی که از گذشته تا کنون بین شیعه و سنی وجود داشته است امروز توجیه پذیرتر شده و حمایت این دو کشور از داعش وضعیت را وخیم تر کرده است.