دعوت از صادق زیباکلام برای سخنرانی در مجلس عوام بریتانیا
انتخاب خبر: همانطور که پیش‌بینی می‌شد پسابرجام فرصت مناسبی را برای ایران به ارمغان آورد تا بتوانیم در دنیا با زبان دیپلماتیک نقش تازه‌ای را ایفا کنیم و فرصتی شود تا در سایه مذاکره و مصالحه کشور را در مسیری قرار دهیم که لایق و شایسته مردم است و نتیجه آن ارتقاء جایگاه سیاسی و اقتصادی ما در جامعه بین‌المللی باشد. همانقدر که بهبود مناسبات با دنیا برای ایران اهمیت دارد آنها نیز منتظر فرصتی هستند تا باز شدن دریچه‌های تازه بتوانند خود را بیشتر به ما نزدیک کنند. در این مسیر شاید بعد از سیاستمداران اصلی‌ترین وظیفه را جامعه دانشگاهی و علمی کشور بر عهده داشته باشند.
دکترصادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفتگو با قلم خبر داد که مجلس عوام انگلستان از او برای سخنرانی در اواخر فروردین درباره موضوع تحولات ایران و چشم انداز روابط ایران و بریتانیا دعوت به عمل آورده است که مشروح این گفتگو را در پی می‌خوانید.
-دکتر زیباکلام مجلس عوام از شما دعوت کرده تا برای سخنرانی درباره تحولات ایران و چشم انداز روابط ایران و بریتانیا به انگلستان سفر کنید، درباره این موضوع توضیح می‌دهید؟
بله مدتی پیش ابتدا تلفنی تماس گرفته شد بعد که ضمنی موافقت کردم دعوتنامه فرستاند که ماه آوریل (اواخر فروردین) سخنرانی کنم.
-سابقه داشته از داخل کشور کسی رو برای سخنرانی دعوت کنند؟
نه تا آنجا که خاطرم هست دعوت از یک ایرانی سابقه نداشته
-قبل انقلاب چطور؟
قبل از انقلاب هم همینطور
-چرا از شما این دعوت به عمل آمد؟
خب دعوت از اساتید و کارشناسان برای چنین سخنرانی‌هایی در دنیا متداول است. مثلاً اجلاسیه وین در شهرویور ماه در مورد چشم انداز آینده ایران هم از من دعوت کردند. یا حدود سه ماه پیش ویدیو کنفرانسی بود که از تهران شرکت کردم و مخاطبان آن نمایندگان پارلمان اروپا با موضوع ایران بود. معمولاً هم وقتی دعوتی از من صورت می‌گیرد به صورت کتبی هم به وزارت امورخارجه و هم وزارت اطلاعات اعلام می‌کنم و هم هم کسب اجازه می‌کنم، تا امروز هم هیچ وقت جوابی به من ندادند که مجاز به شرکت هستم یا نه، قاعدتاً سکوتشان به معنای این است که اگر موافقت نداشته باشند حداقل مخالفتی هم با حضور من در این سخنرانی‌ها ندارند.
-سخنرانی شما برای نمایندگان مجلس عوام بریتانیا چه دستاوردی برای کشور به ارمغان می‌آورد؟
تا حدودی فرصت میشود تصویر بهتری از ایران در آنجا ارائه داد و واقعیت‌ها را بیان کرد. نفس اینکه یک استاد دانشگاه از ایران به انگلیس رفته و آزادانه صحبت می‌کند بهترین تصویر برای کشور در سطح بین‌الملل است.
-حتماً به این فکر کردید که دربار چه موضوعاتی آنجا صحبت کنید. در آن زمانی که به شما برای سخنرانی می‌دهند از چه چیزهایی می‌گویید؟
به آنها خواهم گفت روابط تاریخی ایران و بریتانیا خیلی دوستانه نبوده و کلایه های زیادی از نظر تاریخی ایرانی ها می‌توانند از بریتانیا داشته باشند اما نمیخواهیم گذشته را مبنای کار قرار دهیم و بیشتر به فکر آینده هستیم.
– ما در داخل کشور عده‌ای را داریم که به این راحتی که شما از مسائل تاریخی عبور می‌کنید گذر نمی‌کنند. آنها دلواپس گذشته هستند و دلایل تاریخی محکمی هم دارند، برا آنها چه پاسخی دارید؟
اگر قرار باشد با این نگاه به قضایا نگاه کنیم باید گفت روسیه هم در گذشته بهتر از بریتانیا با ما برخورد نکرده است. کشورهای دنیا برای ادامه روابطشان در آینده خیلی به گذشته و تاریخ استناد نمی‌کنند. مثلاً هند فراموش نمی‌کند زمانی مستعمره انگلستان بوده اما هیچ وقت آن را ملاک روابطشان برای آینده قرار نمی‌دهند. یا ژاپنی‌ها به واسطه بمب‌باران اتمی هیروشیما و ناکازاکی امروز روابطشان با آمریکا را خراب نکردند، رابطه الجزایر که مستعمره فرانسه بوده هم به همین صورت است. خیلی‌ها ممکن از به استناد تاریخ از ما گلایه داشته باشند و مثلاً بگویند آقامحمدخان از کشته پشته ساخت. گرجستانی‌ها می‌توانند بگویند کشتار آقامحمدخان را محکوم نکردید یا هندی‌ها بگویند قتل عامی که نادرشاه کرد را محکوم نکردید.
-شما قرار است از چشم انداز ایران در آینده صحبت کنید، اگر به شما بگویند بعد از ماجرای هسته‌ای و پایان تحریم‌ها کشورتان با چه زبانی با دنیا سخت خواهد گفت چه پاسخی به آنها می‌دهید؟
به نظرم نباید به دنبال این باشیم که از چه موضعی صحبت کنیم یا نکنیم باید روابطمان عادی باشد
آیا ابزار و میل داشتن روابط عادی با دنیا را داریم؟
بله، معتقدم مشکلی برای ارتباط با کشورهای دیگر نداریم
ما در گذشته هم ابزار بهبود روابط با کشورهای دیگر را داشتیم، اما استفاده نکردیم، چه تضمینی است که در آینده بازهم روند روابطمان با دیگران مثل امروز بر مبنای مصالحه باشد؟
خب طبیعی است اگر بخواهیم روی کانال تندروی و شعارهایی مثل صدور انقلاب قراربگیریم باز به دوران احمدی‌نژاد برمی‌گردیم. ما باید به جای اینکه بگوییم دنیا چه رفتاری با ما خواهد داشت باید بگوییم ما چه رفتاری با دنیا خواهیم داشت و چه ابزاری به کار خواهیم برد.
-احتمال اینکه با دوران تندروی و پرخاشگری بازگردیم هست؟
بعید می‌دانم. تجربه احمدی‌نژاد تکرار شود. فکر می‌کنم عقلای نظام نخواهند گذاشت آن تجربه تکرار شود چون بهای عظیمی پرداخت کردیم.
