عیسی پاشاپورعیسی پاشاپور*


در این گونه موارد یک اختلاف و مشاجره لفظی ساده به درگیری فیزیکی منجر می شود و ضمن به نمایش درآمدن چهره کریه نفرت در ملا عام، چندین خانواده سنگینی داغ از دست دادن عزیزان خود را بر دل های خویش تجربه می کنند و در برخی موارد، ریشه رشد شاخه های مسموم و ساقه های مهلک، تسویه حساب های خونین بعدی می شود.

بر اساس اعلام دادگستری کل اردبیل خشونت و طلاق در صدر پرونده های قضایی این استان قرار دارد و در موضوع های ضرب، جرح، تهدید، نزاع و تخریب در سال جاری ۴۰ هزار پرونده تشکیل شده است و این امر توجه به اخلاقیات و ترویج فرهنگ خویشتن داری و فروتنی در مواجهه با لحظه های برانگیزاننده غضب را ضروری می نماید.

قرآن مجید در سوره آل عمران فروخوردن خشم را نشانه انسان های هدایت شده و متقی می داند و از دوستی و محبت خداوند کریم نسبت به انسان هایی خبر می دهد که در هنگام خشم، لهیب نفرت و غضب خویش را فرو می خورند و بر زبانه های عصبانیت خویش پرده حجب و حیا می گسترانند.

ماجرای مولا علی (ع) و عمروبن عبدود در نبرد خندق از بهترین نمونه های مدیریت خشم در تاریخ بشر است که البته آن حضرت این کار را در افقی بسیار والاتر و برای انجام عملی جهت جلب رضای خدا و نفی هوای نفس در پرده حیرت بشر به نمایش گذاشته است.

امام موسی کاظم (ع) هفتمین ستاره منظومه علوی همچون کوهی استوار به کظم غیض و فروبردن خشم مشهور عام و خاص بوده و فرزندان و اطرافیان خویش را همواره به مدیریت خشم توصیه فرموده اند و بر ماست که به عنوان پیروان آن هدایتگر بزرگ، زمام عواطف خویش را محکم در دست بگیریم.

بسیاری را عقیده بر این است که فروبردن خشم و دیگر هیجانات، آثار منفی بر سلامت آدمی دارد اما حتی در صورت صحت این ادعا با توجه به گستره پی آمدهای فردی و اجتماعی خشونت، کنترل آن در مواقعی که آدمی را تحریک می کند ضرورت دارد.

باید قبول کرد که به همان اندازه که نمایان شدن خشم و نفرت در چهره، زبان و جوارح آدمی نشانه ضعف فرد خشمگین در کنترل این هیجان ناخواسته است شجاعت، بردباری، فروتنی و کظم غیض در هنگام بروز خشم نیز بیانگر عمق باور به اخلاق حسنه و استواری سنگ بنای تربیت خانوادگی و اجتماعی است.

به نظر می رسد برای جلوگیری از بر باد رفتن ارزش های اخلاقی در تظاهرات خشم و نفرت آدمی، یادآوری و بازخوانی خلق نیکو و توزیع شاخه گل مهربانی در گروه های اجتماعی و حلقه های مردمی ضرورت دارد، تا به جای مشاهده تصویر سیاه و سفید و متعفن نزاع دو نفر در معابر عمومی، کلیپی رنگین و معطر از دست بر سینه گذاشتن و فروتنی آنها را تماشا کنیم و حافظه پاک نشدنی کودکان و نوجوانان را از خراش خشم و نفرت بازداریم.

*خبرنگار ایرنا در اردبیل