مرتضی بخشیمهندس مرتضی بخشی*

برای سکونت و زندگی، شهر خانه ایست بزرگ و همانگونه که خانه باید از صفات و مزایایی برخوردار باشد تا سکونت و زندگی را مطلوب و آسایش بخش سازد ، شهر نیز باید دارای کیفیات و ویژگیهیایی برای تامین آسایش و راحتی باشد.

در جهان کنونی و عصر حاضر واقعیت اینکه امروزه شهرها با همدیگر بر سر جذب سرمایه و سرمایه گذار و ایجاد اقتصاد فعال در حال رقابت هستند و در این رقابت جهانی، شهرسازی مطلوب و زیبایی شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.

شهرهای برخوردار از مناطق شهری زیبا قادرند تا با وسعت بخشیدن به تجربه زیباشناختی شهروندان و گردشگران، موجبات ارتقا تصویر ذهنی جامعه از خویش و تقویت غرور مدنی را فراهم ساخته و توان رقابتی شهر را در توسعه هرچه بیشتر و جذب سرمایه و اقتصاد و نیروی خلاق تقویت نمایند.

شهرسازی با مردم و برای مردم و با تکیه بر خرد جمعی و مشارکت عمومی ، پاسخی برای دستیابی به اهداف کلان توسعه شهری میباشد و شهرداریها و شورای اسلامی شهرها بعنوان رکن رکین در نظام شهرسازی و معماری کشور و مصداق عینی توسعه شهری بر مبنای دیدگاههای مشارکتی و دموکراتیک میباشند.
شهرهای برخوردار از مدیریت کارآمد و متخصص قادرند تا بکارگیری تمامی امکانات و ظرفیتها ، بستر توسعه و سرمایه گذاری و شهرسازی مطلوب را فراهم نمایند.
بدیهی است برنامه ریزی استراتژیک توسعه شهری نیازمند مدیریت کارآمد با دیدگاههای استراتژیک میباشد تا با تکیه بر امکان سنجی و اولویت بندی راهکار متناسب با توسعه شهری را مدیریت و راهبری نماید.
شهر ما دارالارشاد اردبیل علیرغم داشتن قابلیتها و ظرفیتها و سابقه و پیشینه تاریخی که حاکی از وجود شالوده و منطقی قوی در شهرسازی میباشد ، هنوز در طی دهه های پیشین و گذشته تاکنون ، به طبع دگرگونیهای اقتصادی و اجتماعی به جهت مدیریت ناکارآمد و روزمره شهری و غیرمتخصص ، علی الخصوص در حوزه معاونت شهرسازی و معماری و بالاخص درحال حاضر ، همانی نیست که میبایست می بود و با تکیه بر بهره وری و مدیریت استراتژیک راهبری می شد.

بافت کهن اردبیل که ریشه در تاریخ کهن تمدن شهرمان دارد بخاطر وابسته بودن به روند زندگی و تفکر مردم و توانمند بودن در بیدار کردن انگیزه های معنوی و اسلامی و همچنین پیوند داشتن با ادبیات مردم و دارا بودن قدرت خاص در انتقال تفکر از نسلی به نسل دیگر و استقرار مناسب عناصر کالبدی خاص همچون بازار ، مساجد جامع و میرزا علی اکبر مرحوم و بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی در محلات آن ارزشمند و بینظیر بوده ولی تاکنون مورد غفلت قرار گرفته است.

با این اوصاف و با توجه به وجود پتانسیلهای قاطبه شهری ذکر شده، سیستم شهرسازی کنونی اردبیل در وضع موجود از نابسامانی های بسیار رنج می برد که ریشه آنرا میبایست در بی توجهی و نداشتن علم کافی متولیان امر شهرسازی و معماری شهری به علوم مدیریت شهری و شهرسازی متناسب با الگوها و متدهای ملی و بین المللی و دیدگاههای جامعه نگر و برنامه محور داشتن و همچنین پشت نمودن به نظریات و حذف متخصصین کارآمد و ساعی بدنه سیستم جستجو کرد که موجب معیوب جلوه نمودن شهرسازی و معماری شهری اردبیل شده است.

اکنون که در آستانه دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی قرار داریم امید آن میرود که کاندیداهای نامزدی تصدی گری وکالت مردم شریف شهر شهید پرور و ولایی اردبیل که بعضا از مدیران شهری و صاحب منصبان امور شهری و یا نمایندگان ادوار گذشته مجلس و مدیران ارشد شهرمان میباشند و نقشی عمده و بی بدیل در نابسامانی و بی برنامگی شهرسازی و معماری شهری کنونی اردبیل داشته اند بجای کلی گویی و تکرار مکررات شعارهای پوچ و خالی و عاری از عینیت اجرایی داشتن، بیایند و نقشه راه و برنامه ای مدون و آسیب شناسانه و اجرایی برای آینده شهر ارائه نمایند و اگر نمیتوانند که چنین چیزی محتمل بنظر میرسد خواهشا عطای وکالت بر لقایش را بخشیده و شجاعانه کنار بکشند و اجازه دهند این شهر و مردمان آن بیشتر و بهتر از گذشته و حال نفس بکشند و اردبیل به دست صاحبان اصلی اش که همانا خود مردمند سپرده شده و بگذارند اردبیل همان “دارالارشاد شهر رویاهای من” به حال خود باقی بماند.

کارشناس ارشد شهرسازی و برنامه ریزی شهری *